تحلیل روش شناختی و محتوایی تاریخ نگاری طبرسی با تکیه بر إعلام الوری بأعلام الهدی

-نویسنده : دکتر سید حامد نیازی

-استاد موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع)

-گروه : تاریخ

-منتشر شده : سخن تاریخ

-سال انتشار : 1395

-فایل مقاله

-چکیده :

روش شناسی تاریخنگاري از مسائل فلسفه تحلیلی تاریخ یا فلسفه انتقادي تاریخ است که به بررسی روش شناختی در حوزه مطالعات تاریخی می پردازد.طبرسی که از علماي صاحب نام قرن 5 و 6ق است با تالیفات بسیار در رشتههاي مختلف علمی، نقش ارزنده اي در اعتلاي فرهنگ 2 و تمدن اسلامی 3 داشته است. از این میان، کتاب إعلام الوري بأعلام الهدي است که در دو ساحت ساخت و معرفت، الگویی مناسب براي جریان تقریب در مجامع اسلامی است. لذا مسأله مورد نظر در تحقیق پیش رو، چیستی تحلیل روش شناختی و محتوایی تاریخنگاري طبرسی با تکیه بر کتاب مذکور است. تحقیقاتی بسیط در حوزه روش شناختی تاریخنگاري طبرسی وجود دارد که به صورت گزارشی به آن پرداخته شده، لیک تحقیقی جامع در این زمینه صورت نگرفته است.
طبرسی که با نگاه ژرف خود، حفظ اساس و کیان اسلام را مد نظر داشت، با ابداع و کاربست نظریه تقریب (که مبتنی بر زمینه هاي روش شناختی بوده و در تحلیل محتوایی فعالیتهاي علمی او ظهور داشت) اقدام به فعالیتهاي علمی-پژوهشی نمود، به طوري که در تالیفهاي خود روشی”وحدت محور”را معرفی و در ساحت تعلیم و تعلم”نظریه تقریب”را تقویت کرد.
لذا هدف از نگارش متن پیش رو ارائه و تبیین روش شناختی و تحلیل محتوایی تاریخنگاري لذا هدف از نگارش متن پیش رو ارائه و تبیین روش شناختی و تحلیل محتوایی تاریخنگاري او با تکیه بر کتاب اعلام الوري باعلام الهدي و به تعبیر دیگر، تبیین ساحتهاي روش شناختی و معرفت شناختی تاریخنگاري طبرسی از منظر کتاب مذکور است.
هدف نهایی از توصیف شناسی تاریخنگاري طبرسی در ساحتهاي روش شناسانه و معرفت شناسانه، اثبات رویکرد تقریب در حیات علمی-فرهنگی وي است تا از این طریق،”نظریه تقریب”را معرفی و الگویی مناسب به جامعه علمی مسلمانان در جهت بازتولید این رویکرد ارائه گردد . روش تحقیق به صورت تاریخی و تاریخی-اجتماعی است و در نهایت روشی مهم و کاربردي در حیطه ساخت و معرفت در ساحتهاي مختلف علمی در جهت تقریب مذاهب اسلامی اثبات گردیده است. چکیده تعاریف، توصیفات و تبیین هاي مطرح شده در متن، عبارت است از معرفی اصول روش شناختی تاریخنگاري وي و ثانیا اثبات “نظریه تقریب” در حیات علمی-فرهنگی طبرسی و ارائه آن به جهان اسلام به عنوان الگویی علمی-مذهبی در راستاي تقویت بنیه هاي تقریبی در ساحتهاي مختلف.