فرهنگ نامگذاری در جامعه اسلامی عصر معصومان (با تاکید بر سیره معصومان)

-رساله علمی سطح 3

-رشته : تاریخ تشیع

-گروه علمی : تاریخ

-استاد راهنما : حجت الاسلام والمسلمین محمد هادی یوسفی غروی

-استاد مشاور : حجت الاسلام و المسلمین دکتر حامد منتظری مقدم

-دانش پژوه : اصغر شاهرخی ساردو

-سال انتشار : 1395

-چکیده :

نامیدن فرزندان به اسامی زیبا خواسته درونی هر انسانی میباشد و از آنجایی که پیامبر (ص) و خاندان طاهرین وی به عنوان الگوهای الهی برای جامعه اسلامی میباشند و بی شک آنها که اتصال به وحی الهی دارند در نامیدن فرزندان به زیباترین نامها پیشگامند؛ لذا بر آن شدیم تا تحقیقی پیرامون نامها والقابی که مورد تأیید آن بزرگواران باشد، داشته باشیم تا به یک معیار والگوی برگرفته از سیره آن حاملان و حافظان شریعت در نامگذاری ها برسیم و در ضمن

تحقیق برای بعضی از سوالات پیرامون بعضی از نامگذاریهای معصومان (ع) پاسخی بیابیم. در این تحقیق ضمن مراجعه به کتب روایی و تاریخی به اهمیت نامگذاری به نامهای نیک ونهی از نامیدن به نامهای نازیبا به بررسی نام فرزندان اهل بیت (ع) با توجه به متون تاریخی و تحلیل آنها به یک معیار کلی در سیره معصومان اشاره شده است و در ضمن آن به برخی

سوالات پیرامون نامگذاری به نامهای خلفا و مشابه آن اشاره و پاسخ هایی داده شده است. معصومان در نامگذاریها با توجه به مفهوم نامها به نامهای نیک سفارش و از نامهای زشت و بی مفهوم نهی می کرده اند و در بسیاری از موارد نام هایی را که با ارزشهای اسلامی سازگار نبوده است تغییر میداده‌اند. در بین فرزندان ائمه (ع) بیشترین نامگذاری ها به نام پنج تن آل عبا می باشد و در خاندانهای حاکم بیشترین نامها برگرفته از اسامی محوری خاندان بوده و در بین اصحاب معصومان تنوع نامگذاری دیده میشود در دوره امویان نامگذاری ها جنبه سیاسی پیدا کرده است که حتی نامیدن فرزندان به نام «علی دشوار بوده است. اما در دوره عباسیان این رویکرد عوض شده است و نامگذاری به یک امر طبیعی و عادی مبدل شده و استفاده از هر نام با مسمایی مثل علی ( و نامهای انبیا حتی در بین خلفای عباسی رایج بــوده است. نامیدن فرزندان ائمه اطهار (ع) به نامهای خلفا بسیار موردی و اندک می باشد و هیچ دلیلی برای اثبات محبت بین آنها بر اساس این نامگذاری ها وجود ندارد.