مقایشه سیره حکومتداری امیرالمومنین علی (ع) با دو خلیفه

 

 

-رساله علمی سطح 3

-گروه علمی : تاریخ

-نام دانش پژوه : حسین مصطفوی زاده

-استاد راهنما : حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد رضا جباری

-سال انتشار : 1399

 

-چکیده :

اثر برخی حوادث تاریخی در یک جامعه گاه بسیار فراتر از زمان وقوع آن حادثه است و این می طلبد که محققان این گلوگاه های تاریخی را به دقت بررسی و نقد کنند از جمله این موارد در تاریخ سبب شد تا اسلام جریان شورای خلافت و گذاشتن شرط عمل به سیره دو خلیفه «نخست» برای خلیفه منتخب از سوى عبد الرحمن بن عوف است .  نپذیرفتن این شرط توسط حضرت علی (علیه السلام)  خلافت به مدت دوازده سال در اختیار عثمان بن عفان قرار گیرد حال این سوال مطرح است که  سیره دو خلیفه نخست در حکومتداری چگونه بود که از یک سو عبدالرحمن بن عوف بر عمل به آن اصرار داشت و از دیگر سو حضرت علی علیه السلام حاضر نشد این شرط را بپذیرد و حکومت را واگذار کرد و از دیگر سو سیره ایشان در مقایسه با سیره حکومتداری دو خلیفه نخست چگونه بوده است. این پژوهش برای پاسخ به این سوال سیره دو خلیفه نخست را در سه حوزه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی – اجتماعی مورد کاوش قرار می دهد و در ادامه سیره امام علی (علیه السلام ) را در هر سه حوزه با نگاهی مقایسه ای نسبت به سیره دو خلیفه نخست بیان خواهد کرد. فرضیه تحقیق این است که دو خلیفه نخست در هر سه حوزه مذکور دارای مشی و منشی بودند که با کتاب و سنت رسول خدا(صلى الله عليه و آله ) و نه تنها هماهنگ نبود بلکه در بسیاری موارد در تضاد بود و در مقابل امام علی (علیه السلام) در تمام این حوزه ها پایبند به کتاب و سنت نبوی بودند این تحقیق در بیشتر موارد با روش توصیفی به دنبال بیان چیستی مطالب است و فقط در پاره ای از موضوعات با تحلیل همراه است گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای و نیز با استفاده از منابع الکترونیک همچون نرم افزارهای علوم اسلامی و اینترنت بوده است.