-رساله علمی سطح 3
-گروه علمی : تاریخ
-نام دانش پژوه : علی محمد تاج الدین
-استاد راهنما : حجت الاسلام و المسلمین منتظری مقدم
-استاد مشاور : حجت الاسلام و المسلمین جباری
-سال انتشار : 1394
-چکیده :
به دنبال ماجرای سقیفه امیرالمؤمنین علی (ع) از حق الهی خود محروم مانده، بدعت ها در احکام اسلامی پدید آمده و در نتیجه مسلمانان با اسلامی خو گرفتند که با اسلام ناب محمدی فاصله داشت. امام علی (ع) که بیعتش با خلیفه اول به دلیل حفظ اصل و بنای اسلام از گزند آسیب ها و خطرهای داخلی و خارجی بود، در مناسبتهای مختلف برای بقای اسلام و اجرای احکام اسلامی در جامعه مشورت و تذکر می داد. در انجام این امور امام علی (ع) تنها نبود و اصحاب ایشان، خاصه ارکان اربعه یعنی سلمان فارسی ،مقداد ، ابوذر و عمار یاسر بسیار فعال عمل می کردند . با جستجو در منابع کهن شیعی شاید بتوان قدمت کاربرد این واژه را در اوایل قرن چهارم ردیابی کرد آن چنان که شیخ مفید در الاختصاص به نقل از استادش جعفر بن حسین و او هم از محمد بن جعفر مؤدب این واژه را برای این چهار نفر به کار برده است. پس از وی نیز شیخ طوسی و به دنبال او دیگر علما و رجالیون شیعه تا کنون این واژه را در شأن این چهار نفر به کار برده اند ارکان اربعه علاوه بر معرفی اسلام ناب و تشیع و نیز صادر کردن آن به مناطق فتح شده محور اقدامات خویش را جایگاه امامت و ولایت امیرالمؤمنين على (ع) قرار داده و از هر فرصتی برای معرفی ایشان استفاده میکردند فرمانبرداری محض و همه جانبه ارکان اربعه از دستورات امام علی (ع) در موقعیت های مختلف از محورهای مهم عملکرد ارکان اربعه بود که میتواند الگویی مناسب از اطاعت و حمایت از رهبری جامعه اسلامی و نیز بصیرت دینی در مواجهه با چالش های مختلف در جامعه پیش روی ما قرار دهد.
در این پژوهش برآنیم تا به روش تاریخی و با گذری بر اوضاع سیاسی و فرهنگی جامعه اسلامی بعد از رحلت پیامبر (ص) به معرفی ارکان ،اربعه سیر تاریخی آن در منابع شیعه و نیز تبیین نقش فرهنگی و سیاسی آنها در این دوران بپردازیم.
- برچسب ها : ابوذر, ارکان اربعه, امام علی (ع), امیرالمومنین (ع), سقیفه, سلمان فارسی, شیعه, عمار یاسر, محمد رضا جباری, مقداد, نقش سیاسی, نقش فرهنگی